Alkollü Araç Kullanma Cezası ve Hukuki Süreç

Alkollü Araç Kullanma Cezası ve Hukuki Süreç
Alkollü araç kullanmak, hem sürücünün hem de toplumun can güvenliğini tehlikeye atan ciddi bir trafik ihlalidir. Türkiye’de bu konuda hem idari yaptırımlar hem de cezai sorumluluklar öngörülmüştür. Bu yazımızda, alkollü araç kullanma cezası nedir, hangi durumlarda ehliyete el konulur, ceza itirazı nasıl yapılır ve ceza hukuku açısından sonuçları nelerdir ayrıntılı olarak açıklıyoruz.
Alkollü Araç Kullanmak Nedir?
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre, belirlenen promil sınırlarının üzerinde alkollü şekilde araç kullanmak yasaktır. Promil sınırları şunlardır:
-
Hususî otomobil sürücüleri için: 0.50 promil
-
Ticari araç, resmi araç, kamu hizmeti yapan araçlar ve alkollü araç kullanımına izin verilmeyenler için: 0.20 promil
Alkollü Araç Kullanmanın İdari Cezaları
Aşağıdaki yaptırımlar, promil sınırının aşılması durumunda idari para cezası ve geçici ehliyete el koyma şeklinde uygulanır.
1. Kez Alkollü Yakalanma
-
Para Cezası: 6.439 TL (2025 yılı için yeniden değerleme ile değişebilir)
-
Ehliyete El Koyma: 6 ay süreyle
2. Kez Alkollü Yakalanma
-
Para Cezası: 8.075 TL
-
Ehliyete El Koyma: 2 yıl süreyle
3. ve Daha Fazla Kez
-
Para Cezası: 12.977 TL
-
Ehliyete El Koyma: 5 yıl süreyle
-
Ayrıca, sürücü hakkında psiko-teknik değerlendirme ve sürücü davranışı geliştirme eğitimi zorunludur.
Yasal Dayanak:
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu md. 48
1.00 Promil Üzeri Alkollü Sürücüler: Cezai Sorumluluk
Eğer sürücünün alkol oranı 1.00 promilin üzerindeyse, bu artık sadece bir trafik suçu değil, aynı zamanda ceza hukuku açısından "alkollü araç kullanma suretiyle genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması" suçu kapsamında değerlendirilir.
⚖️ TCK 179/3 – Türk Ceza Kanunu
"Alkol veya uyuşturucu maddenin etkisi altındayken araç kullanmak suretiyle kişilerin hayatını veya sağlığını tehlikeye sokmak" suçtur.
-
Hapis cezası: 3 aydan 2 yıla kadar
-
Yargılamalar asliye ceza mahkemelerinde yapılır.
-
Adli sicile işlenir ve tekrarında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) uygulanmayabilir.
Ehliyete El Koyma ve İtiraz Süreci
Ehliyete el koyma işlemi, trafik zabıtası tarafından olay yerinde geçici olarak yapılır. Bu işlem, idari bir karar olduğundan, itiraz hakkı vardır.
İtiraz Süresi ve Yolu
-
Tebligat tarihinden itibaren 15 gün içinde
-
Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurularak
-
İtiraz dilekçesine; alkol raporu, tutanak, savunmalar, kamera kayıtları gibi belgeler eklenmelidir.
❗ Hatalı Uygulamalara Örnek
-
Sürücünün alkollü olmadığını gösteren kan testine rağmen ceza verilmesi
-
Promil ölçüm cihazının kalibrasyonunun yapılmamış olması
-
Polis tarafından prosedüre aykırı şekilde ölçüm yapılması (örneğin 20 dakika beklenmeden üfleme yaptırılması)
Bu tür hatalar itirazın kabulü için gerekçe olabilir.
Alkollü Araç Kullanma Suçunda Adli Süreç
Eğer promil değeri 1.00’in üzerindeyse ya da alkollü araç kullanırken trafik kazası meydana geldiyse, sürücü hakkında ceza soruşturması açılır. Süreç şu şekilde işler:
-
Savcılık tarafından soruşturma başlatılır.
-
Sürücü ifadesi alınır. (Zorunlu)
-
İddianame düzenlenirse, Asliye Ceza Mahkemesinde dava açılır.
-
Mahkeme; cezaya hükmedebilir, HAGB verebilir ya da beraat ettirebilir.
Alkollü Araç Kullanmanın Ehliyet Üzerindeki Etkileri
-
Ceza puanı: Alkollü araç kullanımı 20 ceza puanı getirir.
-
Psikoteknik raporu: Tekrar eden durumlarda psikolojik değerlendirme ve uzman görüşü istenir.
-
Sürücü belgesi iptali: 3 kez 5 yıl süreyle ehliyeti kaptıran kişiler için ehliyet iptali ve yeniden ehliyet alma süreci başlatılır.
Sonuç
Alkollü araç kullanma, sadece bir trafik kuralı ihlali değil, hayat ve özgürlük açısından ciddi sonuçlar doğurabilecek bir eylemdir. İdari para cezası, ehliyete el koyma, ceza davası gibi farklı boyutları vardır. Bu süreçte hatalı uygulamalara karşı hukuki destek almak son derece önemlidir.
Alkollü araç kullanma cezasıyla karşılaştıysanız, sürecin hem idari hem ceza yönünü birlikte değerlendirerek en doğru hukuki çözüm için bizimle iletişime geçebilirsiniz.